Bir çok sektör gibi dünya otomotiv sektörü de ortak bir dil oluşturmak adına tanımlar geliştirmeye çalışıyor. Bu çalışmalar yalnızca ortak bir dili oluşturmakla kalmamakta, rekabetin hatlarını belirleyen çizgileri de ortaya çıkarmaktadır.
İş yaşamında “Rekabet Öncesi Birliktelik” diye tanımlanan bu girişimler, otomotiv sektörünün ihtiyacı olan ürün sınıflandırmasını belirginleştirmekte etkili olmuştur. Segmentasyon denilen ürün sınıflandırması, hangi aracın kimlerle rekabet edebileceğini belirlerken tüketicinin alım seviyesini de kademelendirir.
Ülkemizde bugüne kadar, bu konuda tüketicinin aydınlatılmaması önemli bir eksikliktir. Son dönemde Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD)’nin çalışması ile, uluslararası normlarda bir sınıflandırma yapılmış ancak tüketiciye iletilememişti. Bu görevi, 2005 yılının Mart ayından itibaren yayında olan Auto Info Türkiye Dergisi üstlenmiş durumda. Türk tüketicisi, hangi aracın hangi segmentte olduğunu genellikle ayırt edememektedir. Dolayısıyla araç satın almaya yöneldiğinde tek kriteri fiyat olarak görmektedir. Bu nedenle daha üstün niteliklere, daha geniş hacme, daha fazla taşıma kapasitesine sahip olan bir çok araç, aynı fiyatta olan, alt segmentlerde yer alan araçlarla kıyaslanmakta, sağladığı avantajlar farkında olunmadan göz ardı edilmektedir.
Segmentasyon Nasıl Yapılıyor? Uluslararası normlara göre segmentasyon, “sektörün anlayacağı” ve “tüketicinin anlayacağı” şeklinde, iki farklı isimlendirmeyle anılıyor. Tüketici tarafından daha kolay anlaşılabilmesi için mini, kompakt, orta, lüks, SUV ve MPV olarak sadeleştirilen sınıflandırma temelde, teknik olarak alfabetik sıralanmış harflerle yapılıyor. A, B, C, D, E, F, G başlıkları altında sıralanan otomobiller, MPV koduyla anılan mini vanlar, SUV koduyla ifade edilen 4×4’ler ve LCV koduyla isimlendirilen hafif ticariler, bu segmentasyonun kademelerini oluşturuyor. Bu sınıflandırma içinde büyük ticariler ise, otobüslerde BUS (İngilizce tanımı), orta ağırlıktaki kamyonlarda MCV (Medium Commercial Vehicle – Orta Ticari Araç), ağır kamyonlarda ise HCV (Heavy Commercial Vehicle – Ağır Ticari Araç) olarak tanımlanmaktadır.
Biz burada otomobil ve hafif ticari araçların segmentlere göre dağılımını işleyeceğiz. Buna geçmeden önce bir konuya daha değinmek gerekiyor. Ürün gurupları önceleri yukarıda saydığımız kodlara göre sınıflandırılmışken, araçların çeşitlenmesi, segment içindeki modellerin ürün yelpazesinin genişlemesi gibi sebeplerle kendi içlerinde de özel segmentlere ayrılmak durumunda kalmışlardır. Bu konuya yeri geldiğinde yeniden temas edeceğiz. Yukarıda andığımız harf kodları ile birlikte sınıfa verilen adlarda vardır. Bu adlar segment kademelerinin boyutlarını, fiyatlarını, konfor özelliklerini ve statü ifadesini betimleyecek isimlerden oluşmaktadır.
Dünya otomotiv literatüründe bu isimler İngilizce olarak yer alırlar. Bunları Türkçe’ye çevirecek olursak; Basic: Giriş, Small: Küçük, Lower Medium: Alt Orta, Upper Medium: Üst Orta, Executive: Yetki Sahibi, Luxury: Lüks, Sports: Spor, SUV (Sport Utility Vehicle): 4×4’ler (Spor Kullanıma Uygun Araç) ve LCV (Light Commercial Vehicle): Hafif Ticari Araç olarak tasnif edebiliriz.
Hangi Araç Hangi Segmentte Yer Alıyor?
Biz burada sadece Türkiye’de satılan otomobil ve hafif ticari araçların segmentlere göre dağılımını ele alacağız. Dünyada, aşağıda listeleyeceğimiz araçların dışında daha birçok araç bulunmakta ve segmentlerine göre satışa sunulmaktadır. Ancak burada sadece Türkiye’de satılan ve bir kurum tarafından temsil edilen modeller anılacaktır. Çeşitli yollarla ithal edilen ve Türkiye’de herhangi bir kurum tarafından distribütörlüğü yürütülmeyen modeller listemizde yer almayacaktır.
A Segmenti (Basic)
CHEVROLET SPARK KISACA: Minik kıvılcım A segmentinde satışta her zaman ilk üçün içerisinde. Avrupa’da %66’sını kadınların oluşturduğu bir kullanıcı kitlesine sahip. ÖZELLİK: Dışarıdan bakınca küçük görülen otomobilin iç hacmi oldukça geniş. SATIŞ PERFORMANSI: Temmuz 71, Ocak-Temmuz 182 adet.
CITROEN C2 KISACA: İlk kez 2004 model yılında piyasaya çıkan C2, PSA Group’un Auinaysous-Bois fabrikasında üretiliyor. ÖZELLİK: Sadece 3 kapılı olarak satılan C2’nin 3 motor hacmi bulunuyor. Bu seçeneklerden ikisi benzinli diğeri ise dizel… SATIŞ PERFORMANSI: Temmuz 37, Ocak-Temmuz 490 adet.
DAIHATSU COURE KISACA: Daihatsu bu model için ‘dünyanın en ekonomik benzinli araçları arasında ilk sıralarda’ diyor. Ancak tasarımı satışını gölgeliyor. ÖZELLİK: İlk bakışta küçük gibi görünen Cuore, geniş iç hacmi ve 5 kapılı özelliği ile görenleri şaşırtıyor. SATIŞ PERFORMANSI: Temmuz 8, Ocak-Temmuz 128 adet.
FIAT PANDA KISACA: Avrupa’da yılın otomobili seçilen Panda, şimdi de 4×4 versiyonu ile ülkemiz yollarını kat ediyor. ÖZELLİK: Opsiyonel sunulan Skydome çift sunroof en iddialı özelliği… SATIŞ PERFORMANSI: Temmuz 82, Ocak-Temmuz 479 adet
KIA PICANTO KISACA: Kia bu şirin modeliyle A sınıfına da giriş yaptı. Pazarda çok yeni ama satış ivmesi hiç de fena değil. ÖZELLİK: Mini 5 kapılının donanım seviyesi ağabeylerini aratmıyor. Spot renkleriyle de dikkat çekiyor. SATIŞ PERFORMANSI: Temmuz 82, Ocak-Temmuz 853 adet
SMART FORTWO KISACA: Modernitenin yarattığı son oyuncak; ne o kimseyi andırıyor ne kimse ona benziyor. ÖZELLİK: 0,7 Lt kapasiteli motorun turbo ve intercooler destegi var. SATIŞ PERFORMANSI: Temmuz 4, Ocak-Temmuz 33 adet
SUZUKI ALTO KISACA: Alto-Maruti-Alto olarak pazara girip çıkıyor. Satış grafiği hiç de yabana atılır gibi değil. ÖZELLİK: İyi bir donanım listesine ve oldukça uygun bir fiyata sahip. SATIŞ PERFORMANSI: Temmuz 15, Ocak-Temmuz 130 adet
B SEGMENTİ (Small)
CHEVROLET KALOS KISACA: Daewoo’nun yaşadığı imaj sorunu onu Türkiye’de Chevrolet yaptı. İyi de oldu çünkü satışlar uçuyor. ÖZELLİK: Chevrolet adını, İtalyanlar’ın çizgisini taşısa da her haliyle bir Uzakdoğulu… Ama fiyatı ve ismi cezbediyor. SATIŞ PERFORMANSI: Temmuz 606, Ocak-Temmuz 2.863 adet
CITROEN C3 KISACA: Saxo modelinin üretim bandından kalkmasıyla hayata başlayan C3, Citroen’in en çok satan otomobili… ÖZELLİK: Çok sayıda donanım seçeneğine sahip C3’ün fiyatı rakiplerine nazaran yüksek kalıyor. SATIŞ PERFORMANSI: Temmuz 331, Ocak-Temmuz 1.824 adet
DACIA LOGAN KISACA: Renault’un sahipliğinden sonra iddialı bir hazırlıkla Dacia’nın pazara sunduğu yeni otomobil. ÖZELLİK: Segmentinin en ucuz otomobili iddiası doğru ancak baz versiyon, yeni nesil araçlar için hayli geride kalan bir donanım seviyesine sahip. SATIŞ PERFORMANSI: Temmuz 818, Ocak-Temmuz 4.418 adet
DAIHATSU SIRION KISACA: Tamamen yenilenen yüzü ile ülkemizde satışını sürdürüyor. ÖZELLİK: Park sensörüne kadar hemen herşeyi var; fiyatı da çok uygun. Ancak iletişim sorunu satış başarısını gölgeliyor. SATIŞ PERFORMANSI: Temmuz 86, Ocak-Temmuz 472 adet
DAIHATSU YRV KISACA: Mini MPV mi yoksa spor otomobil mi? Herkesin kafasına bu sorunun takılmasına sebep olan bir model. ÖZELLİK: Özellikle Turbo versiyonu performansıyla (130 hp) göz dolduruyor. Cam tavan seçeneği de spor özelliğini öne çıkarıyor. Önemli artılarına rağmen fiyatı uygun. SATIŞ PERFORMANSI: Temmuz 9, Ocak-Temmuz 63 adet
FIAT ALBEA KISACA: Kuş serisi uzun yıllar başarılı ve başarısız Siena deneyiminin sonunda ortaya çıktı. Geçtiğimiz aylarda önemli bir makyaj geçirdi. Tofaş’ın Bursa fabrikasında üretiliyor. ÖZELLİK: Küçük donanım farklarıyla tam 21 ayrı fiyatla satışa çıkıyor. En yakın rakipleri Renault Clio Symbol ve Hyundai Accent Admire… SATIŞ PERFORMANSI: Temmuz 1.665, Ocak-Temmuz 10.093 adet
FIAT IDEA KISACA: Fiat’ın mini MPV sınıfındaki yeni otomobili… Avrupa’da hayli ilgi görüyor. Kasım ayı itibariyle Türkiye’ye geldi. ÖZELLİK: Şimdilik sadece iki versiyon olarak pazara sunuldu. Avrupa’da 5 ayrı donanım seçeneği ile satılıyor. SATIŞ PERFORMANSI: Temmuz 146, Ocak-Temmuz 565 adet
FIAT PALIO KISACA: Uno’nun yerini alan Palio, ilk yıllarda önemli başarılar sağladı. Fiat Palio’yu bir kez daha yeniledi. ÖZELLİK: Çok sayıda donanım ve fiyat seçeneği var. Albea’nın HB versiyonu demek yanlış olmaz. SATIŞ PERFORMANSI: Temmuz 937, Ocak-Temmuz 5.791 adet
FIAT PUNTO KISACA: Punto aslında Avrupa’da başarılı bir grafik çiziyor ancak ülkemizde Palio’nun satışına verilen ağırlığın gölgesinde kalıyor. ÖZELLİK: Çekici bir iç tasarıma sahip. SATIŞ PERFORMANSI: Temmuz 142, Ocak-Temmuz 740 adet
FORD FIESTA KISACA: Focus’un küçültülmüş hali izlenimi uyandıran Fiesta, önemli bir pazar başarısı gösteriyor. Hem de çok fazla seçenek sunmadığı halde… ÖZELLİK: 1 dizel, iki benzinli olmak üzere sadece üç seçeneği bulunuyor. SATIŞ PERFORMANSI: Temmuz 1.649, Ocak-Temmuz 8.420 adet
FORD FUSION KISACA: Ford’un ‘türünün ilk örneği’ dediği Fusion’un rakipleri bir bir ortaya çıkıyor. Son katılan ise Fıat Idea… ÖZELLİK: Başarılı bir mini MPV. rakiplerinin arasıında en iyi satışı gerçekleştiriyor. SATIŞ PERFORMANSI: Temmuz 593, Ocak-Temmuz 2.972 adet
HONDA JAZZ KISACA: Kısa burun tasarımı, kıvrak hatları ve sevimli duruşuyla klasik Honda tasarımından ayrılıyor. ÖZELLİK: CVT seçeneğiyle direksiyon üzerinden 7 kademeli manuel bir vites sistemi sunuyor. SATIŞ PERFORMANSI: Temmuz 311, Ocak-Temmuz 2.374 adet
HYUNDAI GETZ KISACA: Türkiye’ye hızlı bir giriş yaptı ve Accent’in yanında Hyundai’yi listenin üst sıralarına taşıdı. ÖZELLİK: Uzun süredir tasarımlarında sorun yaşayan Hyundai, popüler tasarımı Getz’de yakaladı. SATIŞ PERFORMANSI: Temmuz 1.368, Ocak-Temmuz 8.925 adet
MINI ONE/COOPER KISACA: Geçmişte özel bir hayran kitlesi edinen Mini, BMW’nin yönetiminde yeniden hayat buldu . ÖZELLİK: 3 kapılı bir otomobil olan Mini, özellikle kadınların büyük ilgisini görüyor fakat fiyatı biraz ürkütüyor. SATIŞ PERFORMANSI: Temmuz 41, Ocak-Temmuz 186 adet
MITSUBISHI COLT KISACA: İlk olarak 1978 yılında ortaya çıkan ve o günden bu yana 800 bin adet satan Colt, HB karoseriden mini MPV formuna geçti. ÖZELLİK: Colt, DaimlerChrysler’in Smart Forfour modeliyle aynı platformda geliştirildi. Hatta motorları bile ortak. SATIŞ PERFORMANSI: Temmuz 85, Ocak-Temmuz 721 adet
NISSAN MİCRA KISACA: Nissan, Micra modelinin üstüne fazlasıyla eğiliyor. İkinci nesil Micra 2002 Paris fuarında sergilendiğinde büyük ilgi gördü . ÖZELLİK: Renault-Nissan işbirliği sebebiyle Renault motorlarının kullanıldığı Micra’da üstü açık bir C+C modeli de bekleniyor. 2003’te çıkacağı söylenen C+C’nin 2005’e kaldığı belirtiliyor. SATIŞ PERFORMANSI: Temmuz 267, Ocak-Temmuz 1.446 adet
OPEL CORSA KISACA:17 yıldır yollardan ayrılmayan Corsa, 2004’te bir kez daha makyajlanarak yolculuğuna devam ediyor. ÖZELLİK: Haziran 2004 tarihinden itibaren sipariş edilebilen Corsa’nın yeni versiyonu, geniş çaplı bir makyajdan geçti ve bir dizi yeni teknik özelliklerle donatıldı. SATIŞ PERFORMANSI: Temmuz 1.349, Ocak-Temmuz 6.977 adet
OPEL MERİVA KISACA: 2002 yılında ‘%100 esneklik’ sloganıyla piyasaya çıkan Meriva, mini MPV serisinin iddialı üyelerinden biri… ÖZELLİK: Meriva’da Easytronic otomatik şanzıman isteğe bağlı olarak sunuluyor. SATIŞ PERFORMANSI: Temmuz 330, Ocak-Temmuz 1.851 adet
PEUGEOT 206 KISACA: Geride bıraktığımız yüzyılın ilk başlarında 201 ile başlayan serüven, 1998’de 205’in 206’ya dönüşmesiyle bugünkü noktaya geldi. ÖZELLİK: Lanse edildiği günden başlayarak büyük bir ilgiyle karşılaşan 206 serisi, çok sayıda versiyonuyla önemli bir satış başarısı yakaladı. SATIŞ PERFORMANSI: Temmuz 1.301, Ocak-Temmuz 5.211 adet
RENAULT CLIO KISACA: 5 serisinin yerine, 1990 yılında ortaya çıkan Clio, 1998’de baştan sona yenilendi ve 2001 yılında kapsamlı bir makyajdan geçti. ÖZELLİK: Büyük farlar ve büyük Renault amblemi Clio’nun en dikkat çekici özellikleri… SATIŞ PERFORMANSI: Temmuz 393, Ocak-Temmuz 2.044 adet
RENAULT CLIO SYMBOL KISACA: 1999 sonunda yollara çıkan Symbol 2002 yılı başında ardından makyajlandı. Üretiminin beşinci yılında otomatik şanzımanla da tanıştı. ÖZELLİK: Açık gri fonlu göstergeler Megane’den esinlenmiş. SATIŞ PERFORMANSI: Temmuz 2.160 Ocak-Temmuz 14.386 adet
RENAULT MODUS KISACA: Renault geleneğini sürdürerek EuroNCAP’tan 5 yıldız alan ilk mini otomobili ile B sınıfını da ele geçirmek istiyor. ÖZELLİK: İki motor ve iki donanım seçeneği ile satışa sunuluyor. SATIŞ PERFORMANSI: Temmuz 128, Ocak-Temmuz 432 adet
SEAT CORDOBA KISACA: 1993 yılından beri Seat ürün gamında yer alan Cordoba, 1999′da kapsamlı bir makyajdan geçirildi. 2002 yılında ise, VW Polo ve Skoda Fabia’da da kullanılan şasi üzerinde tamamen yenilenen otomobilin motor ailesi de zenginleştirildi. ÖZELLİK: Cordoba, halen Seat’ın Türkiye’de en çok satan modeli… Küçük sınıfta olmasına karşın iyi bir donanım listesine sahip… SATIŞ PERFORMANSI: Temmuz 376, Ocak-Temmuz 1.456 adet
SEAT IBIZA KISACA: Seat’ın ilk Türkiye macerasında en popüler modeli olan Ibiza, 2001 yılında geçirdiği son değişimiyle daha çekici bir görünüm kazandı. ÖZELLİK: Geçmişinde bir üst sınıfta yer alan Ibiza, Toledo ve Leon’un ortaya çıkmasıyla Seat’ın küçük sınıftaki temsilciliği görevini üstlendi. SATIŞ PERFORMANSI: Temmuz 113, Ocak-Temmuz 482 adet
SKODA FABIA KISACA: Volkswagen çatısına girdikten sonra çıtayı yükseltti. 2005’e yeni makyajıyla girdi. ÖZELLİK: Model serisinde Hatchback, Sedan ve Combi olmak üzere üç karoser tipi mevcut. SATIŞ PERFORMANSI: Temmuz 644, Ocak-Temmuz 2.744 adet
SMART FORFOUR KISACA: Swatch ile Mercedes’in yarattığı marka tamamen Mercedes’e geçince yeni modeller ortaya çıktı. Forfour’da bunlardan biri.. ÖZELLİK: Smart deyince akla iki kişilik miniler geliyor. Forfour 4 kapılı ve tabii ki 4 kişilik. SATIŞ PERFORMANSI: Temmuz 27, Ocak-Temmuz 78 adet
TATA INDICA KISACA: 1998’den beri Pick-Up olarak temsil edilen Tata, şimdi otomobil olarak da var. ÖZELLİK: Sadece dizel motorlarla ithal edilen Indica, halen Türkiye’de satılan en ucuz dizel otomobil. SATIŞ PERFORMANSI: Temmuz 95, Ocak-Temmuz 790 adet
TATA INDIGO KISACA: Hindistan’lı Tata’nın üçüncü girişimi satışa ülkemizde başlandı. ÖZELLİK: Indıca gibi sadece dizel motorlarla ithal edilen Indigo, sedan karoserle şansını deneyecek. SATIŞ PERFORMANSI: Temmuz 76, Ocak-Temmuz 219 adet
TATA MARINA KISACA: Tata’nın Indica’dan ürettiği wagon versiyonu ÖZELLİK: Diğer Tata otomobillerinde bulunan motor ve donanımları barındırıyor. SATIŞ PERFORMANSI: Henüz veri yayınlanmamıştır.
TOYOTA YARIS KISACA: Euro NCAP’tan dört yıldız alan Toyota Yaris, özellikle önden çarpışma testleri sonucunda sağlam ve güvenli bir otomobil olduğunu kanıtladı. ÖZELLİK: 1.0 Terra ve 1.3 Sol olarak iki adet motora sahip. SATIŞ PERFORMANSI: Temmuz 262, Ocak-Temmuz 1.790 adet
VOLKSWAGEN POLO KISACA: İlk kez 1975 yılında tüketiciyle buluşan VW’nin B segmentindeki otomobili Polo, değişen sempatik yüzüyle herkesi daha ilk bakışta etkiliyor. ÖZELLİK: İki ayrı donanım seçeneği sunan Polo ‘Sorunsuz Yolculuk Garantisi’ ile de bir ilk başlattı. SATIŞ PERFORMANSI: Temmuz 746, Ocak-Temmuz 3.836 adet
Kaynak: Auto İnfo Türkiye Dergisi